داتیو در زبان آلمانی

داتیو در زبان آلمانی چیست ؟

“داتیو در زبان آلمانی، همان مفعول با واسطه است.”

مفعول در زبان آلمانی دارای 4 حالت می باشد، به حالت سوم آن داتیو می گویند. به عبارتی داتیو نوعی از حالت مفعولی در زبان آلمانی می باشد.

برحسب داتیو ، Article (“آرتیکل”) کلمه در جمله تغییر می کند.

به طور کلی، داتیو (به آلمانی: Dativ) برای علامت گذاری مفعول غیر مستقیم یک جمله آلمانی استفاده می شود. مثلا:

Ich schicckte dem Mann(e) das Buch. (به معنای واقعی کلمه: کتاب را برای مرد فرستادم.) – مذکر
Ich gab der Frau den Stift zurück. (به معنای واقعی کلمه: من مداد را به “زن” دادم.) – مونث
Ich überreiche dem Kind(e) ein Geschenk. (به معنای واقعی کلمه: هدیه ای به کودک می دهم.) – خنثی

در زبان انگلیسی، جمله اول را می توان به صورت «من کتاب را برای مرد فرستادم» و به صورت «کتاب را برای مرد فرستادم» ارائه کرد که در آن مفعول غیرمستقیم در انگلیسی با ایستادن در مقابل مفعول مستقیم مشخص می شود. ترتیب کلمات معمولی در آلمانی به این صورت است که داتیو را جلوی مضارع قرار می دهیم (مانند مثال بالا).

با این حال، از آنجایی که داتیو آلمانی به شکل مشخص شده است، می‌توان آن را بعد از مضارع نیز قرار داد:

Ich schickte das Buch dem Mann(e). (e) بعد از Mann and Kind نشان دهنده یک پایان -e برای اسم های خاص در داتیو است.

امروزه تقریباً منحصراً در عبارات مجموعه ای مانند zu Hause (در خانه، روشن به خانه)، im Zuge (در جریان)، و am Tage (در طول روز، روشن در روز) و همچنین در استفاده گاه و بیگاه در نثر رسمی، شعر، و اشعار آهنگ.

تشخیص داتیو در زبان آلمانی

برای تشخیص داتیو در زبان آلمانی این سوال مطرح می شود:

“چه زمانی از حالت Dativ استفاده می کنیم؟”

“جواب : در 4 حالت”

1) برای مفعول های غیر مستقیم:

مثال : Wir danken Ihnen, Herr Stein مثال : Ich gebe der Frau ein Buch(ترجمه : من به خانم یک کتاب دادم.)

2) بعد از حروف اضافه Dativ روبرو :

aus, außer, bei, mit, nach, seit, von, zu مفعولی که مستقیما بعد از این حروف بیاید همیشه Dativ است.

مثال : Außer meiner Mutter spricht meine ganze Familie Deutsch

( ترجمه : به جز مادرم بقیه خانواده من همه آلمانی صحبت می کنند.)

3) بعد از فعل های Dativ مانند.

(ترجمه : ما از شما تشکر می کنیم، اقای اشتاین)

4) پس از برخی صفت ها که شرایط خاصی را توصیف می کنند.

مثال) Mir ist warm. (ترجمه : گرممه)

حالت های محدود دیگری نیز وجود دارد که کاربرد خیلی خیلی محدودی دارند.

: helfen, danken, gefallen, gehören, schmecken, passen این فعلها همیشه مفعول خود را به صورت Dativ در خواهند آورد. تمامی لغت نامه های آلمانی Dativ بودن این افعال را ذکر می کنند و بهتر است این موضوع را در زمان یادگیری فعل حفظ کنید.

شاید در مطلب بالا برای شما این سوال پیش آمده باشد که منظور از مفعول غیر مستقیم چیست. در ادامه به توضیح مختصری در این زمینه خواهیم پرداخت.

مفعول غیر مستقیم، جزیی از جمله است که بر روی آن به طور مستقیم کاری انجام نمی‌شود. اجازه دهید که با مثالی این مساله را روشن‌تر کنیم:

پدر تابلو را به دیوار آویخت.

در جمله‌ای که مشاهده می‌کنید، پدر کننده‌ی کار و فاعل است. قاب عکس که مفعول مستقیم است و روی آن به طور مستقیم توسط فاعل کار انجام شده است.

اما در جمله اسم دیگری نیز وجود دارد، دیوار. دیوار نیز مفعول غیر مستقیم محسوب می‌شود که به طور غیر مستقیم بر روی آن کاری انجام گرفته است.

مثالی دیگر برای جا افتادن بیشتر موضوع:

مادر کتاب را به فرزند داد.

مادر فاعل و کننده‌ی کار است. کتاب مفعول مستقیم است و در این میان فرزند مفعول غیر مستقیم است.

البته ذکر این نکته بسیار با اهمیت است که این مثال‌های فارسی صرفا جهت جا افتادن مطلب هستند و هرگز نباید سعی کنید که ساختارهای دستوری دو زبان مختلف را معادل سازی کنید.

تاثیر داتیو در زبان آلمانی بر روی حروف تعریف و ضمایر شخصی

همانطور که در بالا اشاره کردیم، در حالت داتیو قسمت های مختلف جمله دچار تغییراتی می شوند.

نکته اول : حروف تعریف در حالت Dativ به صورت کامل تغییر می کنند.

نکته دوم : حرف تعریف مونث در حالت Dativ به صورت der و کاملا مشابه حرف تعریف مذکر Nominativ خواهد بود.

کدام حروف اضافه در زبان آلمانی به داتیو نیاز دارند ؟

برخی از حروف اضافه آلمانی به داتیو نیاز دارند: aus (از)، außer (خارج از)، bei (در، نزدیک)، entgegen (در مقابل)، gegenüber (مقابل)، mit (با)، nach (پس از، به)، seit (از آنجا که , von (از) و zu (at, in, to).

برخی حروف اضافه دیگر (an [at]، auf [on]، entlang [در امتداد]، hinter [پشت]، در [in، into]، neben (در کنار، کنار)، über [بر روی، در سراسر]، unter [زیر، زیر]، vor [در مقابل]، و zwischen [در میان، بین]) ممکن است با داتیو (نشان دهنده مکان فعلی)، یا اتهام (نشان دهنده جهت به سمت چیزی) استفاده شود.

Das Buch liegt auf dem Tisch(e) (معنی: کتاب روی میز خوابیده است)، اما Ich lege das Buch auf den Tisch (معنی: کتاب را روی میز گذاشتم).

علاوه بر این، چهار حرف اضافه [an]statt (به جای)، trotz (به رغم)، während (در طول)، و wegen (به دلیل) که در زبان رسمی مدرن نیاز به جفت دارند، بیشتر با داتیو در آلمانی محاوره ای به عنوان مثال، “به دلیل آب و هوا” به جای Wegen des Wetters به ​​طور رسمی صحیح به عنوان wegen dem Wetter بیان می شود.

سایر حروف اضافه که در زبان رسمی نیاز به ژنی دارند، در سبک محاوره ای با فون (“of”) ترکیب می شوند، به عنوان مثال. außerhalb vom Garten به جای außerhalb des Gartens (“خارج از باغ”).

مفهوم یک مفعول غیرمستقیم ممکن است با یک عبارت اضافه ارائه شود. در این صورت، حالت اسم یا ضمیر با حرف اضافه تعیین می شود، نه با کارکرد آن در جمله. این جمله را در نظر بگیرید:

Ich sandte das Buch zum Verleger. من کتاب را برای ویراستار فرستادم.

در اینجا فاعل، Ich، در حالت اسمی، مفعول مستقیم، das Buch، در حالت اتهامی، و zum Verleger در حالت داتیو است، زیرا zu همیشه به داتیو نیاز دارد (zum انقباض zu + dem است. ). با این حال:

Ich habe das Buch an meinen Freund (معرفی) weitergegeben. من کتاب را برای دوستم فوروارد کردم. (weitergeben = روشن: بیشتر دادن).
در این جمله، فروند مفعول غیرمستقیم است، اما چون از یک (جهت) پیروی می کند، مضارع لازم است نه داتیو.

کدام افعال آلمانی به داتیو نیاز دارند؟

برخی از افعال آلمانی برای مفعول مستقیم خود به داتیو نیاز دارند.

مثال‌های رایج عبارتند از: antworten (برای پاسخ دادن)، danken (برای تشکر)، gefallen (لطفا کردن)، folgen (پیروی کردن)، glauben (باور کردن)، helfen (برای کمک کردن)، و رتبه‌بندی (برای نصیحت کردن).

در هر مورد، مفعول مستقیم فعل در داتیو ارائه می شود.

این افعال را نمی توان در ساختارهای غیرفعال معمولی استفاده کرد، زیرا آلمانی این افعال را فقط برای افعالی با مفعول اتهامی مجاز می داند. بنابراین غیر دستوری است که بگوییم: *Ich werde geholfen. “به من کمک شده است.”

در عوض باید از یک ساختار خاص به نام “غیر شخصی منفعل” استفاده شود: Mir wird geholfen، به معنای واقعی کلمه: “به من کمک می شود.” یک روش محاوره ای (غیر استاندارد) برای تشکیل صدای مفعول برای افعال داتیو به شرح زیر است: Ich kriege geholfen، یا: Ich bekomme geholfen، به معنای واقعی کلمه: “به من کمک می شود”.

استفاده از فعل “به دست آوردن” در اینجا به ما یادآوری می کند که حالت داتیو ربطی به دادن و گرفتن دارد. در آلمانی، کمک چیزی نیست که شما به کسی انجام دهید، بلکه چیزی است که به او پیشنهاد می کنید.

حالت داتیو همچنین با افعال انعکاسی (sich) برای تعیین اینکه فعل برای چه بخشی از خود انجام می شود استفاده می شود.

Ich wasche mir die Hände. – داتیو (من دستانم را می شوم، به معنای واقعی کلمه “من برای خودم دست ها را می شوم”).

آلمانی می تواند از دو داتیو برای ساخت جملاتی مانند: Sei mir meinem Sohn(e) gnädig استفاده کند! “به خاطر من به پسرم رحم کن!” به معنای واقعی کلمه: «برای من به پسرم مهربان باش». اولین داتیو mir (“برای من”) دلسوزی گوینده را بیان می کند (بسیار شبیه dativus ethicus در لاتین، در زیر ببینید). دومی meinem Sohn(e) (“به پسرم”) مفعول واقعی دعوا را نام می برد. رحمت باید به پسر یا از طرف مادر/پدرش داده شود.

صفت ها در حالت داتیو در زبان آلمانی

پایانه های صفت نیز در حالت داتیو تغییر می کند. بسته به اینکه چه چیزی قبل از صفت باشد، سه احتمال عطف وجود دارد. آنها معمولاً از عطف ضعیف قبل از حرف معین (the)، عطف مختلط بعد از حرف نامعین (a/an) و عطف قوی هنگامی که مقداری نشان داده می شود (سیب های سبز زیاد) استفاده می کنند.

سخن آخر

توجه به این نکته ضروری است که حروف داتیو نه تنها برای اشیاء و گیرندگان غیرمستقیم استفاده می‌شود، بلکه برای حروف اضافه‌ای که نیاز به حالت داده‌ای دارند نیز استفاده می‌شود، مانند “mit” (با)، “بی” (at)، “nach” (پس از) ، و “seit” (از آنجا) در میان دیگران.

به طور کلی، حالت داده ای با نشان دادن مفعول غیرمستقیم یک فعل و بیان روابط بین اسم ها و ضمایر در یک جمله، نقش مهمی در دستور زبان آلمانی ایفا می کند.

جهت آموزش زبان آلمانی، همین حالا می توانید از مشاوره های جرمن ترم بهره مند شوید و با حرفه ای ترین اساتید سطح کشور کلاس داشته باشید.